انسان ها به خاطر عوامل متعددی از جمله عدم برنامه ریزی های مناسب برای آینده خود و همچنین عدم وجود نظم در برنامه های خود در مراحل مختلف زندگی با حسرت های بسیار زیادی دست و پنجه نرم می کنند ،حسرت هایی که برخی از آنها قابل جبران است .

و برخی دیگر برای همیشه به عنوان یک غم بزرگ در وجود آدمی جا خوش می کند و هر گز از قلب و فکر انسان بیرون نمی رود .

حسرت هایی چون حسرت احترام و تکریم پدر و مادری که دیگری در میان ما نیستند و یا حسرت و اندوهی که بعد از یک امتحان سخت به سراغ ما می آید که چرا از قبل آمادگی های لازم راکسب نکردم و اکنون با شکستی بزرگ مواجه شدم.و یا حسرت بیداری در دل شب و راز و نیاز با خداوند که روزی به سراغ آدمی می آید چنانچه مولوی می گوید:

جمله شب می رسد از حق خطاب

خیز غنیمت شمر ای بی‌نوا

ور نه پس مرگ تو حسرت خوری

چونک شود جان تو از تن جدا

در آیات الهی به برخی از حسرت هایی که افراد با آنها در دنیا و یا آخرت دست و پنجه نرم می کنند اشاره شده است که از جمله آنها :

1)حسرت داشتن همنشین خوب در دنیا

(یا وَیْلَتى‏ لَیْتَنی‏ لَمْ أَتَّخِذْ فُلاناً خَلیلاً : «اى واى، کاش فلانى را دوست [خود] نگرفته بودم.)( الفرقان : 28)

2)حسرت پیروی از پیامبر اکرم:

وَ یَوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلى‏ یَدَیْهِ یَقُولُ یا لَیْتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبیلاً: و روزى است که ستمکار دستهاى خود را به دندان مى‏ گَزد [و] مى‏ گوید: «اى کاش با پیامبر راهى برمى‏ گرفتم.( الفرقان : 27)

3)حسرت کافران در پیروزی بر مومنان که هرگز به آن دست پیدا نمی کنند:

(إِنَّ الَّذینَ کَفَرُوا یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ لِیَصُدُّوا عَنْ سَبیلِ اللَّهِ فَسَیُنْفِقُونَها ثُمَّ تَکُونُ عَلَیْهِمْ حَسْرَةً ثُمَّ یُغْلَبُونَ وَ الَّذینَ کَفَرُوا إِلى‏ جَهَنَّمَ یُحْشَرُون:بى‏ گمان، کسانى که کفر ورزیدند، اموال خود را خرج مى‏ کنند تا [مردم را] از راه خدا بازدارند. پس به زودى [همه‏] آن را خرج مى‏کنند، و آنگاه حسرتى بر آنان خواهد گشت؛ سپس مغلوب مى‏شوند. و کسانى که کفر ورزیدند، به سوى دوزخ گردآورده خواهند شد.)( الأنفال : 36)

4)حسرت کوتاهی از انجام دستورات خداوند

(أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ یا حَسْرَتى‏ عَلى‏ ما فَرَّطْتُ فی‏ جَنْبِ اللَّهِ وَ إِنْ کُنْتُ لَمِنَ السَّاخِرینَ: تا آنکه [مبادا] کسى بگوید: «دریغا بر آنچه در حضور خدا کوتاهى ورزیدم؛ بى‏تردید من از ریشخند کنندگان بودم.)( الزمر : 56)

امام صادق علیه السلام: اِنَّ مِن اَعظَمِ النّاسِ حَسرَهً یَومَ القِیامَهِ، مَن وَصفَ عَدلاً ثُمَّ خالَفَهُ اِلَى غَیرِه؛ پشیمان ترین شخص در روز قیامت، کسى است که براى مردم از عدالت سخن بگوید، اما خودش به دیگران عدالت روا ندارد.

به همین جهت است که خداوند متعال در آیه 39 از سوره مریم به همه مردم نسبت به روز حسرت هشدار داده است و فرموده است:

(وَ أَنْذِرْهُمْ یَوْمَ الْحَسْرَةِ إِذْ قُضِیَ الْأَمْرُ وَ هُمْ فی‏ غَفْلَةٍ وَ هُمْ لا یُ?ْمِنُون: و آنان را از روز حسرت بیم ده، آنگاه که داورى انجام گیرد، و حال آنکه آنها [اکنون‏] در غفلتند و سرِ ایمان آوردن ندارند.)( مریم : 39)

اما در این میان و با وجود اینکه افراد فراوانی در قیامت غرق در حسرت و اندوه نسبت به گذشته خودشان هستند ،حسرت عده ای زبانزد عام و خاص است ،حسرتی که سراسر وجود آنان را فرا گرفته است و با حسرت های دیگر به هیچ وجه قابل مقایسه نخواهد بود که از جمله این افراد سه گروه هستند که به آنها اشاره می شود :

1) کسی که آخرت خود را برای دنیای دیگران بفروشد :

رسول الله صلی الله علیه و آله: (إنّ أشدّ النّاس ندامه یوم القیامه رجل باع آخرته بدنیا غیره؛ 

پشیمان تر از همه مردم در روز قیامت، مردى است که آخرت خود را بدنیاى دیگرى فروخته است.)(کنز العمال ، ج 3 ، ص 510 )

2) کسی از عدالت بگوید و خود عدالت را رعایت نکند :

امام صادق علیه السلام: (اِنَّ مِن اَعظَمِ النّاسِ حَسرَهً یَومَ القِیامَهِ، مَن وَصفَ عَدلاً ثُمَّ خالَفَهُ اِلَى غَیرِه؛

پشیمان ترین شخص در روز قیامت، کسى است که براى مردم از عدالت سخن بگوید، اما خودش به دیگران عدالت روا ندارد.)((وسائل الشیعه، ج15، ص 295)

3)کسی که مالی را به ناروا فراهم کرده است:

امام علی علیه السلام فرمود: (إنَّ اعظَمَ الحَسَرَاتِ یَومَ القیامَةِ حَسرَةُ رَجُل کَسَبَ مالاً فی غَیرِ طاعَةِ اللهِ فوَرِثَهُ رَجُلٌ فانفَقَهُ فی طاعَةِ اللهِ سُبحانَهُ فَدَخَلَ بِهِ الجَنّة وَ دَخَلَ الاوَّلُ بِهِ النّارَ:

روز قیامت بزرگترین افسوس، افسوس مردی است که مالی را به ناروا گردآورده به دوزخ رود و آن مال را برای کسی به ارث گذارد که در طاعت خداوند سبحان خرجش نموده به بهشت رود.(نهج البلاغه حکمت 429)

به امید اینکه سبک و برنامه زندگی خود را به شیوه ای مدیریت کنیم که هیچ گاه گرفتار حسرت و اندوه در زندگی نشویم و همیشه سربلند و پیروز باشیم.

منبع : منتظر

=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=

www.MASAFPORTAL.com